Hacettepe Üniversitesi Kanser Enstitüsü öğretim üyesi Prof. Dr. Güneş Esendağlı ve 8 kişilik araştırma ekibi, kemoterapi ilaçlarının yan etkilerini azaltmayı ve etkinliklerini artırmayı hedefleyen bir çalışma başlattı.
İlk aşama tamamlandığında, kanser dokusunu hedefleyen küçük protein parçacıkları geliştirildi. Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu tarafından desteklenen projenin ikinci aşamasında ise bu protein parçacıklarının kemoterapi ilaçlarıyla birleştirilmesi planlanıyor. Bu proje, kanser tedavisinde kullanılan kemoterapi ilaçlarının yan etkilerini azaltmayı amaçlıyor.
HEYECAN VERİCİ BİR ÇALIŞMA
Kanser Enstitüsü öğretim üyesi Prof. Dr. Güneş Esendağlı, kanserin vücuttaki hücrelerin kontrolsüz çoğalması ve önemli organlara yayılmasıyla ölüme yol açtığını belirterek, “Kanserin bu özelliği, pek çok açıdan ele alındığında kemoterapinin en önemli tedavi seçeneklerinden biri olduğunu gösteriyor. Ancak birçok hastamız, kemoterapinin yan etkileriyle başa çıkmak zorunda kalıyor. Biz bu projemizle yan etkiyi azaltmayı amaçlıyoruz. Pek çok paydaşımız var. Çalışma sonucunda kanser dokusunu hedefleyen küçük protein parçacıkları geliştirdik. Bu proje, küçük protein parçacıklarını kemoterapötik olarak adlandırılan kanser ilaçlarına bağlayarak yan etkiyi azaltacak şekilde tümörler üzerinde etkili yeni ilaçlar geliştirmeye odaklanıyor” dedi.
Proje, TÜBİTAK Marmara Malzeme Enstitüsü, Hacettepe Eczacılık Fakültesi ve Kanser Enstitüsü öğretim üyeleri ile araştırmacılarının katılımıyla yürütülüyor. Prof. Dr. Esendağlı, “Bu konuda çok heyecanlıyız. Çünkü yerli ve milli kaynaklarla geliştirdiğimiz hedefleme moleküllerini kimyasal kemoterapi ilaçlarıyla birleştirerek tedavinin etkinliğini ve yan etki azaltma potansiyelini test edeceğiz. Yeni projemizde bunları değerlendireceğimiz seri deneyler gerçekleştireceğiz” dedi.
YENİ BİR MÜJDE İLE GELEBİLİRİZ
Prof. Dr. Esendağlı, küçük protein parçacıklarının kanser odaklarına gittiğini belirterek, “Bu sonuçları gösteren TÜBİTAK raporumuz daha önce kabul edildi ve şu anda patent aşamasında. Bu küçük proteinlerin ilaçla birleştirilmesi, bu proje ile ilk kez denenecek. Deney hayvan modelleri ve ileri analizler ile test edildikten sonra, yeni bir müjde ile karşınıza çıkabileceğimize inanıyoruz. Bu projede, geliştirdiğimiz küçük protein parçacıkları ile ilaçlar birleştirilecek, bu bileşiklerin kanser tedavisinde yeni bir yol açıp açamayacağı araştırılacak. Kanser tedavisinin ciddi yan etkilerini azaltmayı amaçlıyoruz, hem de tedaviye olan etkisini artırarak” diye konuştu.
YAN ETKİ PROFİLİ DÜŞECEK
Prof. Dr. Esendağlı, projenin 2 yıl içinde tamamlanmasını beklediklerini söyledi. Normalde kemoterapi ilaçlarının tümör dokularının yanı sıra vücudun diğer önemli organlarına da ulaştığını belirten Esendağlı, bu durumun toksisiteye neden olduğunu ifade etti.
Esendağlı, “Geliştirdiğimiz küçük protein parçacıklarını kemoterapi ilaçlarına bağladığımızda, ilaçların büyük ölçüde kanser bölgesine yoğunlaşmasını sağlayacağız. Bu, yanlış yere dağılan ilacın miktarını azaltacak. Böylece yan etki profilinin düşmesine neden olacak. Aslında bu ilaçların etkili olduğunu biliyoruz; ancak bu yeni küçük proteinler ile daha etkili bir şekilde tümöre ulaşmalarını sağlayarak hem yan etkiyi azaltmayı hem de tümörle daha iyi başa çıkmayı hedefliyoruz” dedi. (DHA)