“`html

Konut Piyasası Üzerindeki Etkiler: Faizler ve Arz Talep Dengesizliği

Konut fiyatları, artan kiralar ve yüksek faiz oranlarıyla birlikte tartışmaların odağı haline gelmeye devam ediyor. Merkez Bankası’nın 2024 sonuna doğru yapmayı planladığı faiz indirimleri, konut sektörünü kısa süreli bir canlanma yaşatsa da, yeni faiz artışlarıyla birlikte durgunluk belirtileri ortaya çıkmaya başladı. Uzmanlar, kentsel dönüşüm, tapu harcı ve konut sahipliği oranlarındaki düşüşün sektörde olumsuz etkiler yarattığını belirtiyor.

Yüksek Faizler Kredi Taleplerini Sınırlıyor

Konut almak isteyen alıcılar, yüksek faiz oranları sebebiyle peşinat ya da kredi seçeneklerinde zorlanıyor. Konut kredisi faizleri, %2,5 gibi yüksek oranlarla başlayan maliyetler sunuyor ve bu durum, kredili satışları ciddi anlamda zorlaştırıyor. NTV’den Burak Taşçı’nın haberine göre, mevduat faizlerinin %50’lere ulaşması ise yatırım amaçlı konut talebini azaltıyor. İlanların uzun süreler boyunca yayında kalması, fiyatlardaki artışın yavaşladığını göstermekte.

Kiralık Konutlara Olan Talep Artıyor, Ancak Arz Düşüyor

Konut sahipliği oranı %55 seviyelerine kadar gerileyince kiralık konutlara olan talep de artış gösterdi. Ancak yeni konut üretimindeki azalma, arz-talep dengesini bozarak kiraların yükselmesine sebep oluyor. Bu durum, kiracılar ile ev sahipleri arasında pazarlık süreçlerinde gerilim yaratmakta. Uzmanlar, kentsel dönüşüm ve tapu harcı gibi yapısal düzenlemelerin piyasa dengesini sağlamak adına kritik olduğunu vurguluyor.

Uzman Görüşleri

As Yapı Yönetim Kurulu Başkanı Haluk Sert, konutların değerlerinin önümüzdeki dönemde hızlı bir artış gösterebileceğini belirtiyor. Sert, “Bugün 7 milyon liraya alınan bir konut, yıl sonunda %40 enflasyon varsayımıyla belki 10 milyon TL’ye kadar çıkabilir” değerlendirmesinde bulunarak konutun enflasyona karşı koruma sağladığına dikkat çekiyor.

Kentsel Dönüşüm ve Acil Önlemler Gerekiyor

Sert, depremlerin getirdiği riskler ışığında kentsel dönüşümün bir zorunluluk olduğunu ifade ediyor. Dönüşüm süreçlerinin sadece bina yenileme ile sınırlı kalmaması, aynı zamanda bütüncül bir planlama ile ilerlemesi gerektiğini belirtiyor. “Son deprem, bu konuda acil adımlar atılması gerektiğini bir kez daha hatırlattı” diyor.

Faiz İndirimine İlişkin Beklentiler

Sert, yüksek faiz ortamının konut kredisi talebini azaltmaya devam ettiğini dile getirirken, Merkez Bankası’nın enflasyonda kalıcı bir düşüş sağlamadan faizleri indirmesinin beklenmediğini belirtiyor. Ancak enflasyonda beklenen bir düşüş yaşandığında, yılın son çeyreğinde faiz indirimlerinin mümkün olabileceğini kaydediyor.

Konut Fiyatlarındaki Artış Hızının Yavaşlaması Bekleniyor

2025 itibarıyla konut fiyatlarının önceki yıllardaki artış temposunun kaybedileceği öngörülüyor. Sıkı para politikaları ve düşük kredi hacmi, konut piyasasını baskı altına alırken belirli bölgelerde nominal düşüşler de gözlemleniyor. Ancak yüksek enflasyon ortamı, konutun reel değerinin gerisinde kalmasına sebep oluyor. Faiz indirimi beklentileriyle birlikte, yılın son çeyreğinde konut fiyatlarında sınırlı bir toparlanma bekleniyor.

Kiralardaki Yükseliş ve Etkileri

Son yıllarda büyükşehirlerde yaşanan sert kira artışları, yaşam maliyetlerini önemli oranda artırdı. 2025 yılına yaklaşırken, kira artış hızında bir yavaşlama bekleniyor. Ancak arz talep dengesizliği nedeniyle kiraların yükselemeye devam etmesi olası. Barınma ihtiyacı, göç hareketleri ve konut üretimindeki yavaşlama, kiraları yukarıda tutmaya devam edecektir.

Gayrimenkul Yatırımcıları ve Gelecek Beklentileri

Mastertürk Grubu Başkanı Gökhan Taş, gayrimenkulün güvenli bir liman haline geleceğini belirtiyor. İki yıl önce, faizlerin yüksek olduğu dönemde gayrimenkul yatırımı yapılmasının riskli olduğunu ifade ediyordu. Ancak şimdi, inşaat maliyetleri stabilize olmaya başlarken, taleplerin arttığına dikkat çekiyor ve bu durumun konut talebini destekleyeceğini öngörüyor.

Acil Dönüşüm Gereksinimi

Taş, mevcut konutların acilen dönüştürülmesi gerektiğini belirtiyor ve “İstanbul’da dönüşüm için en az 600 bin konut bulunduğunu biliyoruz,” diyerek bu durumun ciddiyetine vurgu yapıyor.

Son Söz

Gelecek dönemde yüksek faiz oranlarının ve mevduat faizlerinin etkileri, konut piyasasında ciddi değişikliklere yol açabilir. Kiraların ve konut fiyatlarının genel gidişatının belirsiz olduğu bu süreçte, alanında uzman ekonomistlerin gelecek öngörüleri dikkate alınmalıdır. Tüketicilerin, konut alım süreçlerini ertelememeleri konusunda uyarılar devam ediyor ve öneriler hayata geçirilmelidir.

“`