İran’ın Rusya’ya silahlı insansız hava aracı (SİHA) sattığına dair savlar, Kiev-Tahran münasebetlerinde tansiyona neden oldu.
Konuya dair İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Buyruk Abdullahiyan açıklama yaptı.
İran Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamaya nazaran, Abdullahiyan, Ukrayna Dışişleri Bakanı Dmitro Kuleba ile Ukrayna’daki durum ve iki ülke ortasındaki bağlantıların ele alındığı telefon görüşmesi gerçekleştirdi.
“Rusya ile âlâ münasebetlere sahibiz”
Görüşmede, İran’a ilişkin silahların Ukrayna’daki savaşta kullanıldığına dair argümanları reddeden Abdullahiyan, “Rusya ile güzel ilgilere sahibiz ve geçmişte savunma iş birliğimiz oldu lakin Ukrayna’daki savaşa yönelik siyasetimiz, ülkelerin toprak bütünlüğüne hürmet duymak, çatışan taraflara silah sağlamamak ve savaşı durdurmaktır.” tabirlerini kullandı.
“Teknik görüşmelere hazırız”
İran’ın “dış siyasetinin büsbütün açık olduğunu ve savaş zıtlığına dayandığını” savunan Abdullahiyan, İran silahlarının Ukrayna’da kullanıldığına dair tezleri araştırmak için “herhangi bir aracıya muhtaçlık duymadan iki ülke ortasında askeri uzmanların iştirakiyle teknik görüşmeler yapmaya hazır olduklarını” vurguladı.
Abdullahiyan, Ukrayna’nın “bazı çok Avrupalı politikacılardan etkilenmemesi gerektiğini” tabir ederek, ülkesinin Ukrayna-Rusya ortasında ateşkesin sağlanması için yardıma hazır olduğunu Ukraynalı mevkidaşına iletti.
Ukrayna: Başkalarının tesiri altında hareket etmiyoruz
Ukrayna Dışişleri Bakanı Kuleba ise iki ülke heyetleri ortasında teknik askeri görüşmelerin değerli olduğunu söyledi.
Ülkesinin dış siyasetinde bağımsız hareket ettiğini söz eden Kuleba, “Başkalarının tesiri altında hareket etmiyoruz.” değerlendirmesinde bulundu.
İran’ın SİHA gönderdiği iddiaları
ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan, 11 Temmuz’da Beyaz Saray’da yaptığı açıklamada, İran’ın yakın vakitte Ukrayna savaşı için Moskova’ya ortalarında silahlı olanların da bulunduğu yüzlerce İHA göndereceğine ve Rus askerlerine İHA eğitimi vereceğine dair ellerinde istihbarat olduğunu söylemişti.
Kiev idaresi, Rusya’nın 17 Ekim’de başşehir Kiev’e SiHA’larla düzenlediği akının İran tarafından Rusya’ya verilen Şahid-136 tipi kamikaze insansız hava araçlarıyla gerçekleştirildiğini duyurmuş ve İran ile diplomatik bağlantıları büsbütün kesmeye hazırlandığını açıklamıştı.
Rus Sözcü Peskov’dan yalanlama
AA’nın haberine nazaran, Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov ise yaptığı açıklamada, Ukrayna’da İran SİHA’larının kullanıldığına yönelik savları yalanlamıştı.
ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Vedant Patel de 18 Ekim’deki basın toplantısında, İran silahlarının Ukrayna’da askeri ve sivil amaçlara karşı kullanıldığına dair çok geniş kapsamlı ispatlara sahip olduklarını ve Washington’un faillere karşı yaptırım uygulayabileceğini söylemişti.
İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Nasır Kenani ise birebir gün bahisle ilgili yaptığı açıklamada, savları bir kere daha yalanlayarak, bu ithamların giderilmesi için Ukrayna ile görüşmeye hazır olduklarını duyurmuştu.
“Birleşmiş Milletler Güvenlik Kurulu kararına aykırı”
Washington Post gazetesi, ABD ve Batılı güvenlik yetkililerine dayandırdığı haberinde, İran’ın Rusya’ya SİHA’ların yanı sıra füzeler de gönderme konusunda anlaştığını yazmıştı.
ABD, İngiltere ve Fransa, İran’ın Rusya’ya silah sistemleri satmasının 2015’te imzalanan nükleer muahedeyi destekleyen Birleşmiş Milletler Güvenlik Kurulu’nun (BMGK) 2231 sayılı kararına ters olduğunu savunuyor.
AB ve İngiltere, 20 Ekim’de Rusya’ya insansız hava aracı sattığı savıyla İran’a yaptırım kararları almıştı. E3 olarak isimlendirilen İngiltere, Fransa ve Almanya da 21 Ekim’de BM’ye suçlamaların soruşturulması davetinde bulunmuştu.