Zeka veya IQ neyi bildiğiniz değil, daha çok yeni bilgi edinme hızınızı gösterir. Yapılan araştırmalar, IQ’nun erken yaşta sabitlendiğini gösteriyor bu yüzden çocuklarınızda özellikle beyin fonksiyonlarını iyileştirecek gıdalar vermeyi ihmal etmeyin.
IQ, hayatta başarıyı belirleyen tek şey değil hatta araştırmalar bunun önemli bir faktör olmadığını gösteriyor. Tabi bu yüksek IQ’nun kötü bir şey olduğu manasını getirmiyor. Zeki insanların uyum sağlama konusunda daha esnek olduğunu ve bu sayede farklı ortamlarda başarılı olabildiklerini ortaya konmaktadır.
Çoğumuz, tam olarak ne kadar zeki olduğumuzu asla bilmeden bu hayatı yaşıyoruz. IQ’nun ölçülmesi zor bir şeydir, eğitimli bir profesyonele ayıracağınız bir bütçe ile test yaptırabilirsiniz.
Yapılan araştırmalar, çocukken yaşanılan deneyimler ve bazı fiziksel durumlarınızın yüksek zeka ile ilişkilendiren bazı bilgiler içerdiğini gösterdi. Aşağıda yer alan bu işaretlerden herhangi biri sizde de varsa yüksek IQ’ya sahip olabilirsiniz.
Tembellik
Journal of Health Psychology’de 2015 yılında yayınlanan bir araştırmaya göre, fiziksel olarak daha az aktif olan insanlar fiziksel olarak aktif olanlardan daha zeki olma eğiliminde olduğu bulunmuş. Araştırmacılar “tembellik” için janlanlı birde tanım bulmuşlar ve buna “biliş ihtiyacı” demişler. Bu özelliğe sahip insanlar dünyaya belli bir kalıpta ve mantık çerçevesinde bakmaktadırlar. Genellikle beyin fırtınası bulmacaları veya münazara gibi yoğun zihinsel uyarım sağlayan faaliyetlerle ilgilenirler.
Kaygı ve Endişe
Kaygıyı iyi bir şey olarak düşünmek zor, ancak kanıtlar bunun tamamen kötü olmayabileceğini gösteriyor.
Yine yapılan başka çalışmalarda, yüksek anksiyete seviyelerine sahip kişilerde daha yüksek sözel IQ puanlarına sahip olduğu gözlenmiş. Bunun üzerine yapılan başka bir araştırmada, katılımcılardan bir yazılım programı tarafından sunulan resimleri değerlendirmelerini istemiş ve ardından sahte bir bilgisayar virüsünü tetikleyerek, sanki katılımcının yaptığı bir şeyin sonucuymuş gibi görünmesini sağlamışlar. Daha sonra katılımcıları teknik destek almak için yönlendirmişler ama bu destek safhasında yollarına bir dizi engeller daha çıkarmışlar. Araştırmanın sonucu ise enteresan, en kaygılı katılımcılar aynı zamanda görevleri yerine getirmede en odaklanmış ve en başarılı olanlar olmuş.
Birisi size endişelenmeyi bırakmanızı söylerse, ona yüksek zekanızın buna neden olduğunu söyleyebilirsiniz.
Okumayı Çabuk Öğrenme
2000 çift tek yumurta ikizi üzerinde yapılan bir İngiliz araştırması, özdeş genlerine rağmen, daha erken okumaya başlayan çocukların kardeşlerinden daha yüksek IQ puanlarına (hem sözlü hem de sözel olmayan) sahip olduğunu buldu. Tabi bu ikizler üzerinde yapılan bir çalışma, normal şartlarda erken okumaya başlamanın zeka ile bir bağlantısı olduğunu gösteren bir çalışma henüz yok.
Solak Olma
Solakları sağ elleriyle yazmaya zorlayan öğretmenlerin hepsinin geri kalmış olabileceği ortaya çıktı. Solak olmakla suçlu olmak arasında küçük ve açıklanamayan bir ilişki olsa da, solak olmanın bazı entelektüel faydaları vardır. Erkekler üzerinde yapılan büyük katılımlı bir çalışma, solak olmanın farklı düşünebilme yeteneği ile ilişkili olduğunu gösterdi. İlişkisiz iki nesneyi anlamlı bir şekilde bir araya getirme konusundaki bu benzersiz yetenek, bir zeka işaretidir.
Çocukken Müzik Dersleri Alma
Müzik eğitiminin odaklanma ve özdenetim için kritik olan sözel zeka ve yürütme işlevini geliştirdiğini gösteren çok sayıda çalışma var. Psikologlar tarafından yapılan bir araştırmada, öğretmen tarafından yönetilen bilgisayarlı eğitim programına 4-6 yaş arası 48 çocuk katıldı. 4 hafta boyunca haftada 5 gün ve her gün 1 saat olmak üzere öğrencilerin yarısına müzik programını, diğer yarısı ise görsel sanat programını verildi. Deneyin sonunda, müzik eğitimi alan çocukların% 90’ı sözel IQ’da gelişme gösterdi. Yani çocukken müzik dersi aldıysanız IQ seviyeniz artmış olabilir.
Mizah yönü gelişmiştir
Araştırmalar, komik insanların hem sözel zeka hem de soyut akıl yürütmede daha başarılı olduğunu gösteriyor.Bu listede yer alan hiçbir işarete sahip değilseniz bile yüksek bir IQ’ya sahip olabilirsiniz. Bu liste bağlayıcı olmamakla birlikte genelleme yöntemiyle oluşturulmuştur. Ancak bu öğelerin çoğu sizin için geçerliyse ortalama bir insandan daha yüksek IQ değerine sahip olabilirsiniz.
Kara mizahı rahatlıkla anlayabiliyorlar
Elora Amber, akıllı insanların kıvrak bir mizah anlayışına sahip olduğunu öne süren araştırmalardan bahsetmektedir.Aslında, 2017’ de Cognitive Processing dergisinde yayınlanan bir araştırmada, sözel ve sayısal zeka testlerinden daha yüksek puan alan kişilerin, kara mizahı anladıkları ve beğendikleri ortaya çıkmıştır. Bununla birlikte, kişiler tarafınca kara mizahın rahatça anlaşıldığı ve bu tip ürünlerin hiçbir şekilde rahatsız edici ya da saldırgan görünmediği gözlemlendi.
Az Uyuma
Zeki insanlar genellikle geç saatlere kadar uyanık kalırlar ve toplamda daha az uyurlar.
Gece kuşu olurlar. Bir araştırmaya göre, ne kadar zekiyseniz gece uyanık kalmaya o kadar meyilli oluyorsunuz. 2009 yılında Personality and Individual Differences adlı dergide yayımlanan bir araştırma, binlerce genç yetişkinin IQ’su ile uyku alışkanlıkları arasındaki bağı inceledi. Sonuç olarak, daha zeki olan bireylerin hem hafta içi hem hafta sonu geç yatıp geç kalktığı anlaşıldı. 1999 yılında aynı dergide yayımlanan başka bir çalışma ise, 400 hava kuvveti askerini bu bağlamda inceleyerek aynı sonuçlara ulaşmıştı.
Bilmedikleri konuları kabul edip, anlamaya çalışırlar
Zeki insanlar belirli kavramlara aşina olmadıklarında bunu itiraf edebiliyorlar. Jim Winer’ in dediği gibi, zeki insanlar ‘Bilmiyorum’ demekten korkmayanlardır.
Bilmemek kalıcı bir durum değildir. Eğer bilmiyorlarsa, öğrenebilirler. Winer’ın gözleminde olduğu gibi bilişsel yeteneklerin daha fazla abarttığını fark eden Justin Kruger ve David Dunning, yaptıkları klasik bir çalışma ile bu görüşe destek sağlamıştır.
Örneğin, bir deneyde, LSAT’ tan uyarlanan bir testte çeyrek dönemde en düşük puanı alan ve en yüksek puanı alan öğrenciler karşılaştırıldı.
Düşük puan yüzdesinde bulunan öğrenciler doğru sayıları hakkında konuşurken bu oranı yaklaşık yüzde 50 oranında abartmışlardır. Öğrenciler bütün soruları biliyormuş gibi bir davranış ortaya koymuşlardır.
Bu arada çeyrek dönemde üst sıralarda yer alan öğrenciler sorular hakkında konuşurken daha realist davranmışlardır. Bilmedikleri soruları boş bırakıp, sonrasında üzerinde düşünmüşlerdir. Sonuç ortada…
Doyumsuz bir merak
Albert Einstein verdiği bir demeçte: “Özel yeteneklerim yok, sadece tutkuyla merak ediyorum” dedi. Keyzurbur Alas adlı Quora kullanıcısı ise, “Zeki insanlar, sıradan insanların yanından geçip gittiği şeylerle ilgilenir.” diyor.2016 yılında Journal of Individual Differences adlı dergide yayımlanan bir araştırma, çocuk zekası ile deneyimlere açık olma arasında bir bağlantı olduğunu öne sürdü.
Tek kişilik orkestra olma eğilimi
Silinen bir cevapta Richard He, çok akıllı insanların daha çok “bireysel” olma eğiliminde olduğuna işaret ediyor. Akıllı insanlar bireysel ve yalnız olmayı daha çok tercih ediyor.
İlginçtir ki, 2016’da British Journal of Psychology‘de yayımlanan bir araştırma, insanlarla sosyalleşmenin ortalama insanlara verdiği keyfi, zeki insanlara vermediğini öne sürüyor.Kendi kendilerine vakit geçirmeyi severler
Hazır kalıpların dışında düşünürler
Akıllı olmak, farklı düşünmekle yakından alakalıdır. Teodora Motateanu, zeki insanların “statükoyu sorguladıklarını, işleri yapmanın eski yollarını sorguladıklarını, şapkadan bir anda çıkmış, görünüşte çılgın denilebilecek fikirleri olduğunu” yazmış. Aslında, statükoya bağlı kalmak başarınızı sabote edebilir. New York Üniversitesi Stern İşletme Fakültesi’nde pazarlama profesörü olan Scott Galloway, daha önce Business Insider’a verdiği demeçte başarılı insanların her zaman “Ya bu şekilde yaparsak” diye soru sorduğunu söyledi.
Dikkatleri kolayca dağılmaz
Kullanıcılardan Frank Zhu, “Daha uzun süre odaklanabilen ve dikkat dağıtıcı şeyleri göz ardı edebilen insanlar genellikle oldukça zeki oluyor.” diyor. Zhu, kanıt olarak 2013 yılında Current Biology adlı dergide yayımlanan bir makaleye referans veriyor. Makale, yüksek IQ’ya sahip kişilerin bir resmin arka planındaki hareketleri fark etmesinin daha uzun zaman aldığı iki çalışmayı anlatıyor. Bunun sebebi ise, zeki kişinin resimde daha önemli olan kısımlara odaklanıp geriye kalan kısmı göz ardı etmesi olabilir.